Przygotowanie terenu budowy

Obowiązki inwestora

Inwestor jest obowiązany zawiadomić na 7 dni przed rozpoczęciem robót budowlanych lub rozbiórkowych inspektorat pracy, właściwy ze względu na miejsce prowadzenia robót. Warunki, które do tego zobowiązują to czas budowy przekraczający 30 dni wraz z  zatrudnienieniem co najmniej 20 pracowników albo na której zakres robót przekracza 500 osobodni (pot. dniówek).

Obowiązki osób przebywających na budowie

Osoby przebywające na terenie budowy zobowiązane są do stosowania niezbędnych środków ochrony indywidualnej. Bezpośredni nadzór nad przestrzeganiem warunków bhp na stanowiskach pracy należy do kierownika robót lub mistrza budowlanego. Do podstawowych zasad bhp w budownictwie należy również stosowanie środków ochrony zbiorowej podczas prac na wysokości w szczególności balustrad, siatek ochronnych i siatek bezpieczeństwa. Natomiast w przypadku, gdy stosowanie środków ochrony zbiorowej jest nie możliwe, dopuszcza się stosowanie szelek bezpieczeństwa jako środków ochrony indywidualnej. Dotyczy to również prac przy krawędzi dachu nachylonego do 20%. Przy nachyleniu pow. 20%, jeżeli nie stosuje się rusztowań ochronnych, pracownik obowiązany jest stosować środki ochron indywidualnych lub inne urządzenia ochronne (np. system wejść i zejść z dwoma linami).

Zagospodarowanie terenu budowy

Zagospodarowanie terenu budowy wykonuje się przed rozpoczęciem robót budowlanych. Obejmuje ono w szczególności:

a) ogrodzenie terenu i wyznaczenie stref niebezpiecznych,

b) wykonanie dróg i przejść dla pieszych,

c) doprowadzenie mediów oraz odprowadzanie ścieków lub ich utylizacji,

d) urządzenie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,

e) zapewnienie oświetlenia,

f) zapewnienie wentylacji,

g) urządzenia składowisk materiałów i wyrobów,

h) zapewnienie łączności telefonicznej.

Ogrodzenie terenu budowy wykonuje się w sposób nie stwarzający zagrożenia dla ludzi. Ogrodzenie to musi mieć co najmniej 1,5 metra wysokosci. Jeżeli wykonanie takiego ogrodzenia nie jest możliwe, należy oznakować teren za pomocą tablic ostrzegawczych oraz w razie konieczności zapewnić nadzór nad terenem budowy. Na terenie budowy wyznacza się również miejsca postojowe dla używanych maszyn (tutaj dotykamy zasad teoretycznych i praktycznych. W praktyce najczęściej przepis stosuje się do terenu zabudowanego i gęsto zaludnionego).

Drogi transportowe

Szerokość dróg dla ruchu jednokierunkowego powinna mieć 0,75 m a dla dwukierunkowego 1,2 m.  Transport ręczny nie powinien się odbywać po terenie nachylonym powyżej 10%. Nachylenie dla środków transportu ręcznego przedstawia się następująco:

a) dla taczek max 10%

b) dla wózków kołowych 5%

c) dla wózków szynowych 4%

Drogi komunikacyjne umieszczone pow. 1 m nad poziomem terenu, dla środków wymienionych wyżej  zabezpiecza się balustradą o wysokości co najmniej 1,1 m, która posiada dodatkowo próg krawężnikowy o wysokości 0,15 m. Wolną przestrzeń pomiędzy deską krawężnikową a poręczą wypełnia się w sposób zabezpieczający przed upadkiem z wysokości. Przejścia po pochyleniu większym niż 15% zaopatruje się w listwy umocowane poprzecznie o odstępach nie większych niż 0,4 m lub schody o szerokości stopni co najmniej 0,75 m. W przypadku występowania skrzyżowań dróg transportowych z napowietrznymi liniami energetycznymi umieszcza się oświetlone i oznakowane bramki o dopuszczalnej wysokości przejeżdżających pojazdów, w odległości nie mniejszej niż 15 m od skrzyżowania.

Strefy niebezpieczne

Strefy niebezpieczne ogradza się i oznakowuje w sposób wyraźny i uniemożliwiający dostęp osobom przypadkowym. Strefa niebezpieczna, w której zachodzi ryzyko wystąpienia spadania przedmiotów z wysokości, ogradza się balustradami o wymiarach wyżej wymienionych. Strefa niebezpieczna w takim wypadku nie powinna mieć mniej niż 6 m, chyba że występuje ona w strefie zabudowy zwartej. Dodatkowo przejścia, przejazdy oraz stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej osłania się daszkami ochronnymi. Daszki ochronne nachylone są pod kątem 45 stopni do kierunku zagrożenia i powinny znajdować się na wysokości nie mniejszej niż 2,4m od najniższego punktu gruntu. Pokrycie daszków powinno być szczelne i odporne na uszkodzenia. W miejscach przejść i przejazdów szerokość daszka wynosi o 0,5 m więcej niż szerokość przejścia lub przejazdu. Używanie daszków jako rusztowań lub miejsc składowania narzędzi jest zabronione.

Składowanie materiałów na terenie budowy

Na terenie budowy wyznacza się, utwardza i odwadnia miejsca do składowania materiałów. Doły na wapno gaszone powinny być umocnione oraz wygrodzone balustradami w odległości nie mniejszej niż 1 m od krawędzi dołu. W przypadku magazynowania towarów niebezpiecznych na terenie budowy, składuje się je zgodnie z zaleceniami producenta, w ich oryginalnych opakowaniach. W przypadku stosowania regałów, oznacza się ich dopuszczalną nośność. Materiały na terenie budowy składuje się w miejscach wyrównanych do poziomu. Materiały drobnicowe składuje się w stosach nie wyższych niż 2 m a materiały workowane w w warstwach krzyżowych, nieprzekraczających 10 warstw. Składowanie stosów winno odbywać się z zachowaniem niżej podanych odległości:

a) 0,75 m od zabudowań lub ogrodzenia,

b) 5 m od stanowisk pracy.

Składowanie materiałów w stosach i opieranie ich o płoty, słupy napowietrznych linii energetycznych, konstrukcje wsporcze sieci trakcyjnych lub ściany obiektu budowlanego jest zabronione. Wchodzenie i schodzenie ze stosów może odbywać się tylko za pomocą drabin lub schodni.

Opracowanie: Adam Pisarczuk

Sprawdź specjalistyczne publikacje z zakresu bhp i prawa pracy