Definicja ciężkiego wypadku przy pracy
Zgodnie z postanowieniami ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Rodzaje skutków ciężkiego wypadku przy pracy
Ciężkie uszkodzenie ciała obejmuje więc utratę zmysłów (wzroku, słuchu, mowy), ale także jakichkolwiek innych funkcji organizmu, niezbędnych do funkcjonowania jednostki, prowadzących do kalectwa egzystencjonalnego (np. funkcje trawienia, oddychania, odczuwania smaków itp.).
Ciężkie uszkodzenie ciała obejmuje również szeroko pojęte kalectwo fizyczne, powodujące widoczne uszkodzenie ciała np. amputacja urazowa, utrata oka, utrata małżowiny usznej itp.
Za ciężki wypadek przy pracy uznaje się również jednostki chorobowe, które w obecnym stanie wiedzy medycznej zagrażają życiu poszkodowanego lub są jednostkami nieuleczalnymi, przy czym jedna i ta sama choroba może być nieuleczalna i zarazem zagrażająca życiu22.
Choroba psychiczna jako skutek ciężkiego wypadku przy pracy
Wystąpienie choroby psychicznej jest późniejszym skutkiem wypadku przy pracy. Dopiero wskutek doznanych obrażeń lub wskutek przeżyć wywołanych wypadkiem przy pracy, można mówić o chorobie psychicznej. Innymi słowy, chodzi tu o takie sytuacje, w których doszło do urazu rozumianego jako uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego, których dalszym skutkiem była (między innymi) trwała choroba psychiczna, a nie o sytuacje, gdy skutki nagłego zdarzenia wywołanego przyczyną zewnętrzną i mającego związek z pracą dotyczyły wyłącznie sfery psychicznej poszkodowanego.
Całkowita lub częściowa niezdolność do pracy jako ciężki wypadek przy pracy
Uznanie poszkodowanego jako osoby całkowicie lub częściowo niezdolnej do pracy jest kolejnym, obok trwałej choroby psychicznej, przyczynkiem do uznania wypadku jako wypadku ciężkiego. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Oceny stopnia niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik ZUS. Tak samo jak w przypadku choroby psychicznej, skutkiem danego zdarzenia wypadkowego niezdolność do pracy, czyli ostateczny rezultat zgłoszonego wypadku przy pracy.
Zniekształcenie ciała jako ciężki wypadek przy pracy
Ostatnią kategorią wypadków ciężkich jest kategoria estetyczna zdarzenia wypadkowego. Za wypadek ciężki uważa się trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała. Trwałość zeszpecenia lub zniekształcenia musi mieć charakter nieodwracalny, nawet poprzez przeprowadzenie operacji24. Istotność zeszpecenia lub zniekształcenia charakteryzuje się dużym, znacznym zniekształceniem lub oszpeceniem. Skoro są to kryteria estetyczne, to za istotne zniekształcenie lub zeszpecenie uznać nie można odpowiednio deformacji palców u stóp, a nawet samej stopy, jeżeli nie jest ono dostrzegalne dla osób postronnych, czy też blizny na tych częściach ciała, które są na co dzień niewidoczne [1].
Należy pamiętać, że ciężkie, śmiertelne i zbiorowe wypadki przy pracy pracodawca jest zobowiązany zgłosić właściwemu inspektorowi pracy oraz prokuraturze.
Autor: Adam Pisarczuk
[1] Lach D. E, Samol S. Ślebzak K., Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Komentarz, Wolters Kluwer Polska sp. z o.o., Warszawa 2010
Sprawdź specjalistyczne publikacje z zakresu bhp i prawa pracy