Urządzanie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych
Pomieszczenia higieniczno-sanitarne tj. ustępy, natryski, umywalnie należy urządzać osobno dla kobiet i mężczyzn (chyba, że zatrudnionych jest do 10 pracowników na jednej zmianie).
Ustępy
Dla pomieszczeń, w których odbywa się praca, ustępy powinny być zlokalizowane na każdej kondygnacji, w odległości nie większej niż 75 metrów od stanowiska pracy (50 m od stanowiska pracy chronionej). Wymagania te nie obowiązują pracowników zatrudnionych na otwartej przestrzeni – wtedy mogą być stosowane higieniczne kabiny ustępowe zlokalizowane nie dalej niż 125 m od stanowiska pracy. Przy stosowaniu kabin, dla zapewnienia wysokich warunków higienicznych, należałoby także zapewnić miejsca, w których pracownicy mogą umyć ręce (np. zastosować przenośne umywalnie toi-toi).
Jeżeli na jednej kondygnacji zatrudnionych jest nie więcej niż 10 pracowników, to ustęp może być zlokalizowany nie dalej niż na sąsiedniej kondygnacji (praca odbywa się na parterze, to najdalej może znajdować się na 1 piętrze).
Ustęp powinien być oddzielony przedsionkiem z umywalką a także powinna być w nim zapewniona wentylacja (umywalka może być także zainstalowana bezpośrednio w miejscu ustępu – bez konieczności posiadania przedsionka – dotyczy to tylko budynków już istniejących, dopuszczonych do użytkowania). Wymiary kabiny ustępowej to co najmniej 1 m i 1,1 m długości (nie przeznaczona dla osób niepełnosprawnych).
Wymagana ilość ustępów to:
– przy zatrudnieniu 20 kobiet na jednej zmianie – 1 miska ustępowa
– przy zatrudnieniu 30 mężczyzn 1 miska ustępowa i 1 pisuar ( z tym pisuarem to też nie przesadzajmy, jak nie ma miejsca, to nie ma potrzeby pchać pisuaru).
Drzwi do ustępów powinny być otwierane na zewnątrz i zamykać się samoczynnie. Szerokość drzwi w świetle 0,8 m, a dla niepełnosprawnych 0,9 metra oraz posiadać wysokość co najmniej 2m.
Szerokość przejść między kabinami ustępowymi powinna wynosić 2 m, pomiędzy kabinami a ścianą z pisuarami – 2 m, pomiędzy kabinami a ścianą – 1,3 m
Umywalnie i natryski
Zakład pracy powinien być wyposażony:
– w 1 umywalkę na każdych 10 zatrudnionych na najliczniejszej zmianie
– w 1 umywalkę na każdych 5 zatrudnionych na najliczniejszej zmianie, jeżeli występują prace z substancjami szkodliwymi lub zakaźnymi
– w 1 umywalkę na 20 kobiet i 30 mężczyzn zatrudnionych w warunkach pracy biurowej
– w 1 natrysk na każdych 8 pracowników zatrudnionych na najliczniejszej zmianie, jeżeli występują prace brudzące
– w 1 natrysk na każdych 5 zatrudnionych najliczniejszej zmiany, jeżeli występują warunki pracy powodujące kontakt z substancjami szkodliwymi, drażniącymi, zakaźnymi, w wilgotnym i mokrym mikroklimacie, powodujących intensywne zabrudzenie, promieniotwórczych, pylących, uczulających
Przepisowe wymiary i odległości:
– między rzędem umywalek a ścianą – 1,3 m; między rzędami umywalek – 2m;
– natrysk niezamknięty powinien posiadać 0,9 m szerokości i 0,9m2 powierzchni
– natrysk zamknięty (kabina natryskowa) powinna posiadać 1,5 m2 powierzchni oraz szerokość co najmniej 0,9m
– szerokość przejścia między kabinami – 1,3 m, między kabinami i ścianą 0,9 m
– na każdych 10 natrysków powinna znajdować się 1 miska ustępowa w pomieszczeniu z natryskami,
– pomieszczenie z natryskami, w którym znajduje się więcej niż 6 natrysków (sitek), powinno być oddzielone od szatni pomieszczeniem izolującym,
– sitka muszą być zamontowane w taki sposób, aby woda nie uderzała bezpośrednio w głowę
– oczywiście musi być zimna i ciepła woda
– oczywiście musi być zapewniona wentylacja – w pomieszczeniach umywalni musi być zapewniona dwukrotna wymiana powietrza, a w pomieszczeniu z natryskami – 5 krotna w ciągu godziny
Drzwi do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych powinny otwierać się do zewnątrz.
Jadalnie
Pracodawca zatrudniający ponad 20 pracowników musi wyodrębnić pomieszczenie przeznaczone na jadalnię. Wyróżnia się 3 typy jadalni:
a) przeznaczona do spożywania posiłków własnych,
b) przeznaczona do spożywania posiłków własnych i wydawania napojów,
c) przeznaczona do spożywania przygotowywanych posiłków i napojów (powinna posiadać węzeł sanitarny dla konsumentów i pracowników obsługi).
W jadalni należy zapewnić miejsca siedzące dla wszystkich osób spożywających posiłek. Jadalnie należy wyposażyć także w umywalki w liczbie 1/20 miejsc siedzących w jadalni, lecz nie mniej niż jedną przy mniejszej liczbie, a także szafki indywidualne na przechowywanie pokarmów (to już w ogóle jest śmieszny wymóg prawny, ale jest, i tak zastosowanie go graniczy z cudem). Jadalnie należy wyposażyć w urządzenia pozwalające na podgrzewanie posiłków własnych pracowników oraz zlewozmywak w liczbie 1/20 miejsc siedzących w jadalni.
Opracowanie: Adam Pisarczuk
Sprawdź specjalistyczne publikacje z zakresu bhp i prawa pracy