Prace szczególnie niebezpieczne – definicja

Przez prace szczególnie niebezpieczne rozumie się te prace, które wymienione są w rozporządzeniu w sprawie ogólnych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w innych aktach wykonawczych do Kodeksu pracy z zakresu BHP (wykaz prac wynikający z innych przepisów jest również umieszczony poniżej). Dodatkowo przez prace szczególnie niebezpieczne należy rozumieć również te prace, które są wymienione w instrukcjach eksploatacji maszyn i urządzeń, lub inne prace, które ze względu na swój charakter są zaliczone przez pracodawcę jako szczególnie niebezpieczne.

Obowiązki pracodawcy podczas realizacji prac szczególnie niebezpiecznych

Jeżeli w zakładzie pracy występują takie prace, pracodawca jest zobowiązany zapewnić:

a) bezpośredni nadzór nad prowadzeniem tych prac,

b) odpowiednie środki zabezpieczające,

c) instruktaż pracowników, obejmujący imienny podział pracy, kolejność wykonywanych działań, wymagania bhp przy określonych czynnościach. Dostęp do miejsc pracy mogą mieć tylko osoby odpowiednio przeszkolone i wykwalifikowane.

Wykaz prac szczególnie niebezpiecznych

Podstawowe prace szczególnie niebezpieczne wynikają z wielu aktów wykonawczych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Poniżej zaprezentowany jest zbiór – wykaz prac szczególnie niebezpiecznych, opracowany na podstawie analizy aktów prawnych. Wykaz ten może być pomocny przy identyfikacji i sporządzeniu podobnego wykazu w zakładzie pracy:

• prace na wysokości
• prace w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych
• roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu lub jego części
• prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych
• prace przy obsłudze amoniakalnych urządzeń chłodniczych;
• prace przy zbiorze szyszek, nasion i pędów z drzew stojących;
• prace przy usuwaniu drzew trudnych, w szczególności złamanych drzew lub ich części (złomów), drzew wywróconych z odsłoniętym systemem korzeniowym (wywrotów), drzew z pękniętym pniem, drzew ze stwierdzoną zgnilizną wewnętrzną, drzew zlokalizowanych w sąsiedztwie budynków, budowli, linii teleenergetycznych i szlaków komunikacyjnych, drzew wyjątkowo grubych, drzew silnie pochylonych przeciwnie do założonego kierunku ich obalenia oraz drzew zawieszonych, trudnych do ściągnięcia;
• prace z zastosowaniem efektów pirotechnicznych;
• prace przy przetwórstwie tworzyw sztucznych podczas sporządzania roztworów z rozpuszczalnikami organicznymi oraz czyszczenia odpadów tworzyw sztucznych przy pomocy gorącej wody, w tym z detergentami, lub rozpuszczalników organicznych;
• czyszczenie powierzchni metodami strumieniowo-ściernymi przy użyciu urządzeń z otwartym lub zamkniętym obiegiem ścierniwa, w strumieniu sprężonego powietrza, wody lub mieszaniny wody i sprężonego powietrza;
• natryskiwanie lub napylania powierzchni wyrobami lakierowymi w postaci płynnej lub proszku, przy użyciu urządzeń natryskowych lub napylających;
• natryskiwanie cieplnego powierzchni metali przy użyciu pistoletowych urządzeń łukowych, plazmowych i płomieniowych – w tym naddźwiękowych i detonacyjnych;
• prace przy wykonywaniu prac podwodnych;
• prace związane z wejściem pracownika do komory pieca odlewniczego;
• remontowanie doraźne szklarskich pieców hutniczych podczas ich eksploatacji;
• wykonywanie prac w I i II strefie zagrożenia gazowego;
• prace naprawcze poza procesem technologicznym wykonywane w strefie zagrożenia wybuchem;
• wykonywanie prac gazoniebezpiecznych;
• prace przy budowie i remoncie jednostek pływających związane ze szczególnym zagrozeniem zdrowia i życia ludzkiego podczas których istnieje niebezpieczeństwo wybuchu gazu, uduszenia, popażenia, zatrucia, porażenia pradem elektrycznym, napromieniowania substancjami radioaktywnymi, utonięcia lub upadku z dużej wysokości, wykonywane w zbiornikach eksploatacyjnych i ładunkowych, paliwa, wody, fekaliów, chemikaliów, dnach podwójnych, koferdamach, tunelach wału śrubowego, zęzach i komorach łańcuchowych, zbiornikach gazu, innych przestrzeniach częściowo lub całkowicie zamkniętych, laminowanie, klejenie, malowanie, w trakcie których wydzielają się składniki wybuchowe lub szkodliwe dla zdrowia
• prace przy obsłudze instalacji elektroenergetycznych, przy których występuje szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia.

Autor: Adam Pisarczuk – aktualizacja: 21.12.2016 r.

Sprawdź specjalistyczne publikacje z zakresu bhp i prawa pracy