Posiłki i napoje profilaktyczne
Zgodnie z §5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych napojów i posiłków, stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje, oraz szczegółowe zasady ich wydawania, a także warunki uzasadniające zapewnienie posiłków w sposób, o którym mowa w § 2 ust. 2 rozporządzenia, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – pracodawca po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników.
Zasady zapewniania posiłków i napojów profilaktycznych
Przepisy określone w rozporządzeniu dotyczącym profilaktycznych posiłków i napojów dotyczą ogólnie charakteru realizowanej pracy, której wykonywanie przez pracowników zobowiązuje pracodawcę do zapewnienia im profilaktycznych posiłków i napojów. Szczegółowe określenie stanowisk pracy, których zajmowanie uprawnia do otrzymania w/w świadczeń profilaktycznych wraz z zasadami ich wydawania pozostaje w gestii pracodawcy.
Wewnętrzne ustalenia dotyczące posiłków i napojów profilaktycznych
Wewnątrz zakładowe regulacje dotyczące profilaktycznych posiłków i napojów pracodawca ma obowiązek wprowadzić przy udziale strony pracowniczej – strony związkowej lub bezpośrednio pracowniczej (w nieuzwiązkowionych zakładach pracy). W przypadku strony związkowej, pracodawca działa w porozumieniu ze związkami zawodowymi, natomiast w przypadku zakładów pracy nieuzwiązkowionych, pracodawca uzyskuje opinię przedstawicielstwa załogi lub bezpośrednio całej załogi. Rozporządzenie tym samym nadaje „większą moc sprawczą” stronie związkowej aniżeli stronie pracowniczej w formie przedstawicielskiej.
Należy w tym miejscu zaznaczyć, że ewentualny brak wewnętrznych regulowań spełniających wymagania §5, mimo wyraźnie dyrektywnego brzmienia przepisu, nie powinien skutkować żadnymi poważniejszymi sankcjami wobec pracodawcy, w przypadku takim, gdy spełniony jest ogólny cel rozporządzenia tj. zapewnianie, w sposób zgodny treścią rozporządzenia, posiłków i napojów profilaktycznych pracownikom wykonującym prace uprawniające do ich otrzymania.
Autor: Adam Pisarczuk